“ గతించిన కాలం ఎన్నో తీపి గుర్తులు వదిలి వెళ్తుంది. అలాగే మర్చిపోవాల్సిన ఘటనలకూ సాక్ష్యంగా ఉంటుంది. రాబోయే రోజులకు ఎన్నో సవాళ్లు కూడా వదిలి వెళ్తుంది”. ఈ సారి 2025లో తీపి గుర్తులు, విషాద ఘటనల కన్నా..రాబోయే కాలనికి అత్యధిక సవాళ్లను వదిలి పెట్టి వెళ్తోంది. ఈ సవాళ్లు మొత్తం ప్రపంచ స్థితిగతుల్ని మార్చేలా ఉన్నాయి. విద్య, ఉద్యోగ, ఉపాధి రంగాల్లో ఈ ఏడాది వచ్చిన మార్పులు గతంలో ఎప్పుడూ వచ్చి ఉండవు. ఈ ఏడాదిలో జరిగినవన్నీ ట్రైలర్ మాత్రమే అసలు సినిమా 2026లో ఉంటుంది.

ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటలిజెన్స్‌ చెడుగుడు

2025లో ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ కేవలం ఒక సాంకేతిక పరికరంగా మాత్రమే కాకుండా ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థను , సామాజిక భద్రతను శాసించే స్థాయికి చేరుకుంది. ఈ పరిణామం వల్ల తలెత్తుతున్న మొదటి , అతిముఖ్యమైన సవాలు సైబర్ భద్రత. గతంలో సైబర్ దాడులు కేవలం వైరస్‌లు లేదా పాస్‌వర్డ్ దొంగతనాలకే పరిమితమయ్యేవి, కానీ నేడు AI ఆధారిత డీప్ ఫేక్స్ ద్వారా వ్యక్తుల గొంతును, రూపాన్ని అచ్చం అలాగే సృష్టించి మోసాలకు పాల్పడుతున్నారు. ఇది కేవలం ఆర్థిక నేరాలకే కాకుండా, తప్పుడు సమాచారం ద్వారా దేశాల మధ్య ఉద్రిక్తతలు పెంచడానికి, ఎన్నికలను ప్రభావితం చేయడానికి కూడా కారణమవుతోంది. డిజిటల్ భద్రత అనేది ఇప్పుడు కేవలం సాఫ్ట్‌వేర్ అప్‌డేట్‌ల మీద కాకుండా, సామాన్యుల అవగాహనపై కూడా ఆధారపడి ఉండేలా మారింది. ఎంతో చదుకువుకున్న వారు కూడా డిజిటల్ అరెస్టుల బారిన పడటం చూస్తే.. అలాంటి అవగాహన చాలా తక్కువగా ఉందని అర్థమవుతుంది. అందుకే ఇది 2026లో పెనుసవాల్‌గా మారనుంది.

అదే సమయంలో పరిశ్రమలలో AI ప్రవేశం వల్ల ఉపాధి రంగం తీవ్రమైన మార్పులకు లోనవుతోంది. ఆటోమేషన్ ప్రక్రియ వేగవంతం కావడంతో, గతంలో మనుషులు చేసే పనులు ఇప్పుడు యంత్రాలే చేస్తున్నాయి. దీనివల్ల ముఖ్యంగా డేటా ఎంట్రీ, కస్టమర్ సపోర్ట్, బేసిక్ ప్రోగ్రామింగ్ వంటి విభాగాల్లో ఉద్యోగాల కోత కనిపిస్తోంది. ఇది కేవలం తక్కువ నైపుణ్యం ఉన్న వారికే కాకుండా, మధ్యస్థ స్థాయి నైపుణ్యం ఉన్న సాఫ్ట్‌వేర్ ఇంజనీర్లకు కూడా ఆందోళన కలిగిస్తోంది. కంపెనీలు ఇప్పుడు మనుషుల కంటే వేగంగా, తక్కువ ఖర్చుతో పని చేసే AI ఏజెంట్ల వైపు మొగ్గు చూపుతున్నాయి, ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా నిరుద్యోగితా రేటుపై ఒత్తిడిని పెంచుతోంది. సాఫ్ట్ వేర్ రంగం ఊపందుకున్న తర్వాత ఎప్పుడూ జరగనన్ని లేఆఫ్‌లు 2025లో జరిగాయి. ఉద్యోగాల కోత ఏఐతో వస్తున్న ముప్పు మాత్రమే కాదు అది ప్రపంచవ్యాప్త పని సంస్కృతిలో వస్తున్న పెనుమార్పులకు సంకేతం. ఈ ఏడాది జరిగిన లేఆఫ్స్ గత పదేళ్లలో ఎన్నడూ లేని విధంగా అత్యంత సంక్లిష్టంగా మారాయి. గతంలో ఆర్థిక మందగమనం వల్ల మాత్రమే ఉద్యోగాలు పోయేవి, కానీ 2025లో కంపెనీలు లాభాల్లో ఉన్నప్పటికీ, తమ వ్యూహాలను మార్చుకోవడానికి ,కృత్రిమ మేధ వైపు మళ్లడానికి భారీగా సిబ్బందిని తగ్గించుకున్నాయి. ఇది ఒక రకమైన నిశ్శబ్ద విప్లవం’లా సాగుతోంది, ఇక్కడ కంపెనీలు మనుషుల సంఖ్యను తగ్గించి, సాంకేతికత సామర్థ్యాన్ని పెంచుకోవడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాయి.

ఉద్యోగులను తీసేసి ఏఐపై పెట్టుబడులు

ఈ లేఆఫ్స్ వెనుక ఉన్న ప్రధాన కారణం AI రీస్ట్రక్చరింగ్. కంపెనీలు తమ పెట్టుబడులను మానవ వనరుల జీతాల నుండి తీసి, AI సర్వర్లు , డేటా సెంటర్ల వైపు మళ్లించాయి. దీనివల్ల ముఖ్యంగా కస్టమర్ సర్వీస్, బ్యాక్-ఆఫీస్ కార్యకలాపాలు, మధ్యస్థ స్థాయి మేనేజ్‌మెంట్ ఉద్యోగాలు తీవ్రంగా దెబ్బతిన్నాయి. సాఫ్ట్‌వేర్ రంగంలో కూడా కోడింగ్ వంటి పనులను AI వేగంగా చేయగలుగుతుండటంతో, ఎంట్రీ లెవల్ , జూనియర్ డెవలపర్ల అవసరం గణనీయంగా తగ్గిపోయింది. ఇది ఉద్యోగ విపణిలో నైపుణ్యం లేని లేదా పాత నైపుణ్యాలతో ఉన్న వారి మనుగడను ప్రశ్నార్థకం చేసింది. ఈ ఉద్యోగాల కోత ప్రభావం కేవలం ఆర్థికంగానే కాకుండా, సామాజికంగా, మానసిక ఆరోగ్య పరంగా కూడా తీవ్రంగా ఉంది. లక్షలాది మంది నిపుణులు ఒక్కసారిగా ఉపాధి కోల్పోవడంతో, మార్కెట్‌లో నిరుద్యోగితా రేటు పెరగడమే కాకుండా, పనిలో ఉన్న వారిపై కూడా విపరీతమైన పని ఒత్తిడి పెరిగింది. సర్వైవర్ గిల్ట్ తో పాటు తమ ఉద్యోగం ఎప్పుడు పోతుందో అనే భయం ఉద్యోగుల ఉత్పాదకతను తగ్గిస్తోంది. ముఖ్యంగా మధ్య వయస్సులో ఉన్న నిపుణులు కొత్త టెక్నాలజీలను నేర్చుకోవడంలో ఇబ్బంది పడుతూ, ఆర్థిక అనిశ్చితిని ఎదుర్కొంటున్నారు. ఈ సంక్షోభం ఉపాధి రంగంలో ఒక కొత్త సత్యాన్ని ఆవిష్కరించింది. భవిష్యత్తులో ఉద్యోగం దక్కించుకోవాలంటే కేవలం డిగ్రీలు మాత్రమే సరిపోవని, నిరంతరం నేర్చుకునే తత్వం ఉండాలని 2025 పరిణామాలు హెచ్చరిస్తున్నాయి. కంపెనీలు ఇప్పుడు జనరలిస్టుల కంటే, AI టూల్స్‌ను సమర్థవంతంగా వాడగలిగే స్పెషలిస్టుల కోసం చూస్తున్నాయి. ఈ సవాళ్లను అధిగమించడానికి ‘అప్-స్కిల్లింగ్’ ఏకైక మార్గంగా కనిపిస్తోంది. సాంకేతికత మారిన ప్రతిసారీ పాత ఉద్యోగాలు పోయి కొత్తవి పుట్టుకొస్తాయనేది చారిత్రక సత్యం. ప్రస్తుతం AI ని ఎలా వాడాలో తెలిసిన వారికి, డేటా సైన్స్ నిపుణులకు , సైబర్ సెక్యూరిటీ అనలిస్టులకు డిమాండ్ విపరీతంగా పెరిగింది. ఒక ఉద్యోగి తన కెరీర్‌ను నిలబెట్టుకోవాలంటే నిరంతరం నేర్చుకుంటూ ఉండాలి. 2025లో మనం ఎదుర్కొంటున్న ఈ సాంకేతిక విప్లవం ఒక హెచ్చరిక మాత్రమే కాదు, మనల్ని మనం ఆధునీకరించుకోవడానికి ఒక గొప్ప అవకాశం కూడా. AI ని మనకు పోటీగా కాకుండా, మన సామర్థ్యాన్ని పెంచే ఒక సాధనంగా మలుచుకున్నప్పుడే ఈ భవిష్యత్తు సవాళ్లను మనం విజయవంతంగా ఎదుర్కోగలం. 2026 మనకు అలాంటి పరీక్ష పెట్టబోతోంది. సిద్ధం కావాల్సి ఉంది.

ట్రంప్ వంటి నేతలతో ప్రపంచ అస్థిరతలతో మరింత ముప్పు

2026లో ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థ , భౌగోళిక రాజకీయ ముఖచిత్రం మరిన్ని క్లిష్టమైన సవాళ్లను ఎదుర్కోబోతోంది. దానికి 2025లోనే టీజర్ వచ్చింది. 2025లో మనం చూసిన ద్రవ్యోల్బణం, యుద్ధ మేఘాలు , సప్లై చైన్ అంతరాయాలు 2026లో కూడా కొనసాగుతూనే, కొత్త రూపాలను సంతరించుకోనున్నాయి. అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి, గోల్డ్‌మన్ సాచ్స్ వంటి సంస్థల అంచనా ప్రకారం, ప్రపంచ జీడీపీ వృద్ధి రేటు 3.1 శాతం నుండి 3.2 శాతం మధ్య మందగించే అవకాశం ఉంది. ముఖ్యంగా అమెరికా , యూరప్ వంటి అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో ద్రవ్యోల్బణం అదుపులోకి వస్తున్నట్లు కనిపిస్తున్నా, వస్తువుల ధరలు మాత్రం సామాన్యుడికి అందుబాటులో ఉండకపోవచ్చు. దీనివల్ల వడ్డీ రేట్లు అధికంగానే కొనసాగడం, తద్వారా మధ్యతరగతి ప్రజల కొనుగోలు శక్తి తగ్గడం వంటి పరిస్థితులు తలెత్తుతాయి. మరోవైపు, అమెరికాలో విధించబోయే కొత్త టారిఫ్ లు అంతర్జాతీయ వాణిజ్యాన్ని మరింత ఖరీదైనదిగా మార్చే ప్రమాదం ఉంది. అమెరికా అధ్యక్షుడు ట్రంప్.. తాను పెద్దన్న పాత్రలో ఉండకుండా.. అన్ని దేశాలనూ ఓ ఆట ఆడుకునేప్రయత్నంలో ఉన్నారు. రష్యా-ఉక్రెయిన్, మధ్యప్రాచ్యం ఉద్రిక్తతలు 2025ను రక్తంతో తడిపేశాయి. మూడు ఏళ్లు దాటిన రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధం కేవలం ప్రాంతీయ సమస్యగా మిగిలిపోకుండా, ప్రపంచ ఇంధన, ఆహార సరఫరాలపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతోంది. దీనివల్ల సహజ వాయువు, చమురు ,గోధుమల సరఫరాలో అంతరాయాలు కలిగి, ధరలు అస్థిరంగా మారుతున్నాయి. ముఖ్యంగా ఎర్ర సముద్రం వంటి కీలక వాణిజ్య మార్గాల్లో ఉద్రిక్తతలు పెరగడం వల్ల షిప్పింగ్ ఛార్జీలు పెరిగి, వస్తువుల డెలివరీ ఆలస్యం కావడం వంటి ‘సప్లై చైన్’ సమస్యలు 2026లో కూడా పరిశ్రమలను వేధించనున్నాయి. 2026లో ప్రపంచం స్పష్టంగా రెండు మూడు ఆర్థిక కూటములుగా విడిపోయే సూచనలు కనిపిస్తున్నాయి. ఒకవైపు అమెరికా ,దాని మిత్రదేశాలు, మరోవైపు చైనా ,రష్యా వంటి దేశాల మధ్య వాణిజ్య యుద్ధాలు ముదిరే అవకాశం ఉంది. సెమీకండక్టర్లు, ఎలక్ట్రిక్ వాహనాలు , ఏఐ సాంకేతికతపై ఆధిపత్యం కోసం దేశాలు విధిస్తున్న ఆంక్షలు అంతర్జాతీయ సహకారాన్ని దెబ్బతీస్తున్నాయి. దేశాలు తమ స్వంత ఆర్థిక భద్రత కోసం ఎగుమతులపై పరిమితులు విధించడం వల్ల అంతర్జాతీయ మార్కెట్లు అస్థిరతకు లోనవుతాయి. ఇది ముఖ్యంగా దిగుమతులపై ఆధారపడే చిన్న దేశాలకు పెద్ద సవాలుగా మారుతుంది. పొరుగున ఉన్న. బంగ్లాదేశ్ పరిస్థితులు భారత్‌కూ ఆందోళనకరమే. అటు వైపు నుంచి ముప్పుతో పాటు వాణిజ్యపరమైన సమస్యలూ పొంచి ఉన్నాయి.

రూపాయిని ఎక్కడికో తీసుకెళ్లిపోయిన 2025 .. మరి 2026

భారతదేశం 2026 లోకి అడుగుపెట్టే ముందు కొన్ని సంక్లిష్టమైన సవాళ్లను వారసత్వంగా స్వీకరిస్తోంది. ప్రధానంగా ఆర్థిక, పర్యావరణ ,సాంకేతిక రంగాలలో ఈ సవాళ్లు స్పష్టంగా కనిపిస్తున్నాయి. 2025లో భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ ప్రపంచంలోనే అత్యంత వేగంగా వృద్ధి చెందుతున్న దేశంగా నిలిచినప్పటికీ, క్షేత్రస్థాయిలో ఆందోళనకర పరిస్థితులు నెలకొన్నాయి. అంతర్జాతీయ మార్కెట్లో రూపాయి విలువ డాలర్‌తో పోలిస్తే చారిత్రక కనిష్టానికి 90 మార్కును దాటి వంద వైపు పడిపోవడం దిగుమతులపై భారాన్ని పెంచుతోంది. తయారీ రంగంలో ఆశించిన స్థాయిలో వృద్ధి లేకపోవడం 2026లో ప్రభుత్వం ముందున్న ప్రధాన సవాళ్లు. భారతదేశం ఎదుర్కొంటున్న అతిపెద్ద సామాజిక-ఆర్థిక సవాలు నిరుద్యోగం. ఏటా కోటి మందికి పైగా యువత ఉద్యోగ విపణిలోకి వస్తుండగా, వారికి తగిన ఉపాధి అవకాశాలు కల్పించడం కష్టతరమవుతోంది. దీనికి తోడు 2025లో ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ ప్రభావం వల్ల ఐటీ , సేవల రంగాల్లో జరిగిన లేఆఫ్స్ కలకలం రేపాయి. కోట్లాది మందికి ‘రీ-స్కిల్లింగ్’ అందించడం 2026లో ఒక యుద్ధ ప్రాతిపదికన చేపట్టాల్సిన సవాల్‌గా మారింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా నెలకొన్న యుద్ధ వాతావరణం , అమెరికా వంటి దేశాలు విధిస్తున్న కొత్త వాణిజ్య సుంకాలు భారత ఎగుమతులపై ప్రభావం చూపుతున్నాయి. చైనాతో పోటీ పడుతూనే, అంతర్జాతీయ సప్లై చైన్ లో తన స్థానాన్ని నిలబెట్టుకోవడానికి భారత్ తీవ్రంగా శ్రమించాల్సి వస్తోంది. సరిహద్దుల్లో భద్రతా పరమైన సవాళ్లు , సైబర్ దాడులు పెరగడం వల్ల రక్షణ రంగంపై ఖర్చును పెంచాల్సిన అవసరం కూడా 2026లో మరింత కీలకం కానుంది.

తెలుగు రాష్ట్రాలకు 2026 విషమ పరీక్ష

2025 సంవత్సరం మిగిల్చిన సమస్యలు 2026లో తెలుగు రాష్ట్రాల పురోగతిని నిర్దేశించనున్నాయి. ప్రధానంగా విభజన సమస్యలు, రాజధాని నిర్మాణం, పెరుగుతున్న అప్పుల భారం , వాతావరణ మార్పులు ఈ రెండు రాష్ట్రాలను వెంటాడుతున్న ప్రధాన అంశాలు. 2025 సంవత్సరం అమరావతి రాజధాని నిర్మాణ పునఃప్రారంభం అయింది. పోలవరం ప్రాజెక్టు పనుల వేగవంతం చుట్టూ తిరిగింది. అయితే, గత ఐదేళ్లుగా నిలిచిపోయిన మౌలిక సదుపాయాలను తిరిగి గాడిలో పెట్టడం, భారీగా పేరుకుపోయిన రాష్ట్ర అప్పులను నిర్వహించడం ప్రభుత్వం ముందున్న అతిపెద్ద సవాలు. 2026లో కేంద్రం నుండి వచ్చే నిధులపైనే ఈ ప్రాజెక్టుల భవిష్యత్తు ఆధారపడి ఉంటుంది. పారిశ్రామికంగా మళ్ళీ పెట్టుబడులను ఆకర్షించి, యువతకు ఉపాధి కల్పించడం అనేది 2026లో ఏపీ ప్రభుత్వం ఎదుర్కోబోయే అత్యంత కీలకమైన పరీక్ష. తెలంగాణలో పరిస్థితి భిన్నంగా ఉంది. భారీ మౌలిక సదుపాయాల ప్రాజెక్టులకు నిధుల సమీకరణ ఒక సవాలుగా మారింది. రైతు భరోసా వంటి సంక్షేమ పథకాల అమలు , వ్యవసాయ రుణమాఫీకి అవసరమైన నిధులను సర్దుబాటు చేయడం 2026లో తెలంగాణ ప్రభుత్వానికి కత్తిమీద సాము వంటిదే. గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థను బలోపేతం చేయడం , పట్టణ మౌలిక సదుపాయాలను మెరుగుపరచడంపైనే 2026లో ప్రభుత్వం దృష్టి పెట్టాల్సి ఉంటుంది. సంబంధాల పరంగా రెండు రాష్ట్రాలు 2025లో తీవ్రమైన సవాళ్లను ఎదుర్కొన్నాయి. అకాల వర్షాలు, కృష్ణా , గోదావరి నదుల యాజమాన్య బోర్డుల మధ్య నీటి పంపిణీ వివాదాలు రైతాంగాన్ని ఆందోళనకు గురిచేస్తున్నాయి. 2026లో రాబోయే ఎండలు, వర్షాకాలం దృష్ట్యా తాగునీరు, సాగునీటి నిర్వహణలో రెండు రాష్ట్రాల మధ్య సమన్వయం అత్యవసరం. లేనిపక్షంలో అంతరాష్ట్ర జల వివాదాలు మరింత ముదిరే అవకాశం ఉంది. అలాగే, విశాఖపట్నం, హైదరాబాద్ వంటి నగరాల్లో పెరుగుతున్న కాలుష్యం , ట్రాఫిక్ సమస్యలకు శాశ్వత పరిష్కారాలు కనుగొనడం 2026లో తప్పనిసరి. 2026లో తెలుగు రాష్ట్రాలు ఈ సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి కేవలం సంక్షేమ పథకాలపైనే కాకుండా, దీర్ఘకాలిక అభివృద్ధి లక్ష్యాలపై దృష్టి పెట్టాల్సి ఉంటుంది. రాజకీయ స్థిరత్వం ఉన్నప్పటికీ, ఆర్థిక వనరుల సమీకరణే రెండు రాష్ట్రాలకూ ప్రధాన అడ్డంకి. రాబోయే ఏడాదిలో డిజిటల్ గవర్నెన్స్, స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ ,పర్యావరణ పరిరక్షణలో ఈ రాష్ట్రాలు చూపే చొరవ, దక్షిణ భారతదేశంలో వీటి స్థానాన్ని నిర్ణయిస్తుంది.

అందుకే 2026 ఎవరూ ఊహించని మార్పులకు సాక్ష్యం కాబోతోంది. ఎన్నో సవాళ్లకు సమాధానాలు చెప్పబోతోంది. అవి మన జీవితాల్ని మరింత మెరుగ్గా మారుస్తాయని ఆశిద్దాం !