ఇళ్లు లేదా స్థలాన్ని ఓ యాభై లక్షలకు కొనుగోలు చేస్తే..ఖర్చు అంతటితో అయిపోదు. ఆ తర్వాత అతి పెద్ద ఖర్చు రిజిస్ట్రేషన్ కోసం ఖర్చు పెట్టాల్సి ఉంటుంది. స్టాంప్ డ్యూటీ, డాక్యుమెంట్ రైటర్స్ , బ్రోకర్స్ ఇలా . వాటికి అధికారికంగా ఎంత అవుతుందో చూద్దాం.

ప్రస్తుతం తెలంగాణలో సాధారణ సేల్ డీడ్‌కు స్టాంప్ డ్యూటీ 5.5 శాతం వసూలు చేస్తున్నారు. దీనికి తోడు 0.5 శాతం రిజిస్ట్రేషన్ ఫీజు, గ్రామ పంచాయతీ పరిధి ఆస్తులకు 2 శాతం ట్రాన్స్‌ఫర్ డ్యూటీ కూడా జత అవుతుంది. దీంతో మొత్తం ఖర్చు 6 నుంచి 8 శాతం వరకు వెళ్తుంది. ఉదాహరణకు రూ.1 కోటి విలువైన ఆస్తికి సుమారు రూ.6–7.5 లక్షల వరకు స్టాంప్ డ్యూటీ, రిజిస్ట్రేషన్ ఖర్చులు పడతాయి.

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో మాత్రం కొంచెం భిన్నంగా ఉంది. పురుషులు కొనుగోలు చేస్తే 5 శాతం స్టాంప్ డ్యూటీ, మహిళల పేరుపై రిజిస్టర్ చేస్తే 4 శాతానికే పరిమితం చేశారు. రిజిస్ట్రేషన్ ఫీజు 1 శాతం. దీంతో రూ.1 కోటి ఆస్తికి మహిళలు రూ.5 లక్షలు మాత్రమే చెల్లిస్తే సరిపోతుంది – పురుషులతో పోలిస్తే రూ.1 లక్ష వరకు ఆదా అవుతుంది.

మరో ముఖ్యమైన మార్పు – ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఈ ఏడాది డెవలప్‌మెంట్ అగ్రిమెంట్లు బిల్డర్ ఫ్లాట్స్పై స్టాంప్ డ్యూటీని 4 శాతం నుంచి 1 శాతానికి తగ్గించింది. దీంతో అపార్ట్‌మెంట్ కొనుగోలుదారులకు భారీ ఊరట లభించింది. అదే సమయంలో గిఫ్ట్ డీడ్ ద్వారా కుటుంబ సభ్యులకు ఆస్తి బదిలీ చేస్తే రెండు రాష్ట్రాల్లోనూ 1–2 శాతం మాత్రమే చెల్లిస్తే చాలు.

స్టాంప్ డ్యూటీ తక్కువ చూపించి మోసం చేస్తే శిక్ష కఠినంగా ఉంటుంది. గవర్నమెంట్ గైడ్‌లైన్ వాల్యూ కంటే తక్కువ విలువ చూపిస్తే 100 శాతం నుంచి 200 శాతం వరకు పెనాల్టీ విధిస్తారు. అందుకే నిపుణుల సలహా ఒక్కటే – రిజిస్ట్రేషన్ చేసే ముందు అధికారిక ఐజీఆర్ఎస్ పోర్టల్‌లోని కాలిక్యులేటర్‌తో స్టాంప్ డ్యూటీ ఖచ్చితంగా లెక్కించుకుంటే మంచిది.